انواع استرس به زبان ساده

بیماری ها و آسیب شناسی روانی مشخصا مربوط به حوزه روانشناسی بالینی میشود لفظ بالینی برای اشاره به بیماری ها و امراض و اختلالات روانی است.

استرس ها اساسا برای ما مضر هستند یا نه؟

بگذارید قبل هر چیزی ابتدا ذهنتان را نسبت به مفهوم کلی اضطراب در روانشناسی بالینی روشن کنم و پس از آن به انواع استرس و اضطراب بپردازم.

همه ما در زندگی با بحران هایی مواجه میشویم  که اساسا سعی داریم میزان بحرانی بودن آن قضیه را برای خودمان کاهش دهیم. بگذارید برایتان مثالی بزنم زمانی که زلزله ی حدودا ۵ ریشتری تهران را لرزاند همه ما به معنای واقعی ترس را تجربه کردیم: قلبمان به شدت تند میزد، گوش هایمان داغ شده و خون به شدت در رگ هایمان با فشار عبور می کرد. همان شب وقتی شبکه های اجتماعی را نگاه میکردیم باور کردنی نبود اما واقعی ترین خنده ها روی لب هایمان می نشست چون فضای مجازی پر از جوک های با موضوع زلزله شده بود.

[irp posts=”3235″ name=”نشانه های استرس و راهکار های مقابله با آن”]

استرس به مثابه یک سیستم دفاعی

اما بگذارید این فرایند را از منظری دیگر ببینیم. سیستم دفاعی بدن اساسا ناهشیار است یعنی ناخودآگاهانه رفتار میکند. ما رفتار هایی اساسا ناخودآگاه داریم که در کاهش تنش زندگی روزمره ما نقش مستقیم دارند. وقتی انسان با بحرانی مواجه میشود سیستم های ناخودآگاهانه ای مثل ترس باید فعال شوند تا از هسته اصلی ما یعنی بقا حفاظت کنند. در نتیجه اولین مکانیسم دفاعی ترس در مواجه با زلزله برای ما فعال میشود. در ادامه چندی پس از زلزله ما شروع به جوک سازی و فانتزی جلوه دادن بحران میشویم به دلیل اینکه از بحرانی بودن زلزله و ترسی که نسبت به آن داریم بکاهیم در نتیجه مکانیسم بعدی یعنی جوک سازی فعال میشود.

مکانیسم های دفاعی انواع گوناگونی دارند به گفته فروید(مبدع این کلید واژه) ما گاهی اوقات رفتار هایی میکنیم و مواردی بر ما تسلط پیدا میکنند که مشخصا آگاهی تام به آنها نداریم. این رفتار ها، رفتارهای ناهشیارانه ی ما برای کاهش تنش در زندگی هستند مثل ترس، مثل بهانه گیری هایمان یا فرافکنی هایمان و مثل اضطراب هایمان..  .

اضطراب و استرس با توجه به موارد فوق برای انسان باید وجود داشته باشند زیرا یک نوع نقش حفاظتی دارند اما مسئله بر سر شدت و زمان این مسائل اضطراب است.

چه زمانی باید نسبت به اضطراب هایمان احساس خطر کنیم؟

به طور کلی هرگاه عملکرد کلیتان در زندگی به سبب اضطراب هایی که دارید مختل شود یعنی زندگی روزمره تان را نتوانید به همان شکل قبلی ادامه دهید این نشانه ای اصلیست برای یک اختلال. اما همیشه به خاطر داشته باشید که این اضطراب به سبب اتفاق یا مسائل دارویی نباشد یا اگر بخواهم ساده تر بگویم یک محرک خارجی موقتا باعث اضطراب شما نشده باشد طبیعیست که هر انسانی در سال کنکور به سبب پیش بینی هایی که برای آینده خود میکند دچار یه دوره نگرانی و استرس میشود اما این اضطراب یک اختلال نیست مگر اینکه تا یک سال بعد از کنکور همچنان به مسائل اضطرابی دچار باشیم.

انواع اختلالات اضطرابی

بر اساس مرجع نشانه های تشخیصی اختلالات در دنیای روانشناسی یعنی DSM5 برای اضطراب علائم گوناگونی مشاهده شده است که در موضوعات و منبع اضطرابی با هم متفاوت هستند در اینجا به مهمترین آنها میپردازم:

اختلال اضطراب جدایی

در این نوع اضطراب فرد نسبت به جدایی از کسانی که به آنها دلبسته است به شدت واکنش نشان میدهد و مضطرب میشود. همیشه نگران آن هاست که مبادا در تصادفی یا حادثه ای آسیب ببینند و آنها را از دست بدهد. افراد این دسته از خانه خود بیرون نمیروند به مدرسه یا سرکار نمیروند به دلیل اینکه جدایی از افرادی که به آنها دلبسته اند موجب اضطراب آنها میشود. کابوس های مکرری که موضوع آنها جدایی است. ریشه اصلی این اختلال در عدم موفقیت دلبستگی ایمن دوران کودکی نسبت به مادر است.

 اختلال هراس اختصاصی

یک نوع ترس یا اضطراب نسبت به موقعیت و یا یک جسم خاص است به عنوان مثال: پرواز، ارتفاع، حیوانات و ..  . در این نوع احتلال اضطرابی همیشه آن شی یا موقعیت باعث اضطراب و ترس میشود. این ترس و اضطراب بیش از آن ترس و اضطرابی است که همه ما به طور عادی نسبت به این موقعیت ها داریم. همه این افراد از مواجهه با این مکان ها به شدت اجتناب می کنند.

اختلال اضطراب اجتماعی

ترس اضطراب از قرار گرفتن در جمع های انسانی و به طور کلی در معرض دید قرار گرفتن به وجود می آید که شامل تعاملات اجتماعی ( مثلا مکالمه با افراد غریبه)، مشاهده شدن ( خوردن و آشامیدن) و اجرا کردن در حضور دیگران ( مثلا سخنرانی کردن است).

حملات پانیک

این نوع حملات مشخصا در زمینه اختلال های اضطرابی قرار نمیگیرد بلکه مفهوم کلی تر است که در مثلا در اختلال اضطرابی پس از سانحه هم رخ میدهد. اما به طور کلی حملات پانیک ناگهانی هستند و علائم فیزیولوژیکی به شدت بالایی دارند: کوبش شدید قلب، تعریق، احساس خفگی، درد یا ناراحتی قفسه سینه، تهوع یا ناراحتی شکمی، احساس سرگیجه بی ثباتی گیجی، احساس گرما یا لرز مثل گرگرفتگی و لرز…

گذر هراسی

ترس یا اضطراب در مورد استفاده از وسائل نقلیه مثل اتوبوس، اتومبیل، قطار، هواپیما و… و همچنین قرار گرفتن در فضاهای بسته و یا باز و یا ایستادن در صف یا جاهای شلوغ که به طور مداوم و همیشگی برای این افراد ایجاد اضطراب میکند. در گذر هراسی حملات پانیک هم در مواجهه با این موقعیت ها دیده میشود و نگرانی این افراد از این است که راهی برای گذر و فرار در این موقعیت ها ندارند و در نهایت کسی هم نمیتواند آن ها را نجات دهد بنابراین علام اضطرابی از خود نشان میدهند.

اختلال اضطراب فراگیر

مشخصه اصلی اضطراب فراگیر بدون منبع بودن آن است فرد در این نوع از اضطراب نمی داند که دقیقا از چه چیزی دچار اضطراب میشود. تقربیا به طور مداوم و همیشگی دچار اضطراب های بالایی است. بی تابی، احساس زود خسته شدن اشکال در تمرکز و زود خالی شدن ذهن تحریک پذیری و … .

مشخصه های اصلی و همیشگی اختلالات اضطرابی

چیزی که خیلی مهم است در فهم این نوع اختلالات و مشخصه اصلی آن به حساب می آید اجتناب است. اجتنابی که افراد از منبع استرس و اضطراب خود دارند. مثلا در فوبی ها همیشه فرد از مواجهه با منبع یا موقعیت اضطراب آور دوری میکند و این خود عامل اصلی تداوم این نوع از اختلالات است. نکته بعدی اینکه اغلب این اضطراب ها زمانی اختلال محسوب میشوند که حداقل شش ماه تداوم داشته باشند نه کمتر.

اگر سوالی در زمینه مسائل اضطرابی دارید میتوانید در بخش ارسال دیدگاه پایین صفحه با ما در میان بگذارید تا در اسرع وقت به آن پاسخگو باشیم..

احتمالا این مقالات را دوست داشته باشید:

سه ویژگی اختلال شخصیت خودشیفته اختلال شخصیت هیسترونیک یا نمایشی چیست؟ اختلال شخصیت مرزی و نشانه های آن روانشناسی هوش و انواع هوش