اختلال شخصیت

همانطور که میدانیم هرفرد ازنظر رفتار ، تفکر و عاطفه ویژگی هایی دارد که اورا از بقیه متفاوت می کند . این خصوصیات از سنین خیلی پایین شکل می گیرند و تا حدود نوجوانی نسبتا ثابت میشوند و خصوصیات شخصیتی افراد را شکل می دهند که ازاین طریق می توانیم افراد را بشناسیم ، تفاوت هایشان را بشناسیم و میتوانیم رفتارشان را پیش بینی کنیم .

اما گاهی پیش می آید که این خصوصیات شخصیتی بعد از با ثبات شدنشان تعارض چشمگیری با محیط و انتظارات محیط دارد که به شدت انعطاف ناپذیر هم می باشند و کارکرد فرد و ارتباطش با دیگران را مختل می کند و باعث عذاب هیجانی یا جسمانی برای فرد در زندگی متداولش می شود .  بنابراین به این اختلال شخصیت میگوییم . البته باید درنظر داشته باشید که این تعارض با محیط، با نارضایتی رایج از خودمان یا اطرافیانمان متفاوت است .

در این مقاله از اختلالی صحبت می شود که با اینکه کمتر شناخته شده است اما متاسفانه شیوع بیشتری دارد به نام اختلال شخصیت مرزی

اختلال شخصیت مرزی

می توان گفت آنها در نظر اول بسیار دوست داشتنی ، مهربان ، خوش بیان و باهوش هستند . آن ها می توانند با بچه ها بسیار مهربان باشند یا حتی هنرمند قابلی باشند . اما بعد از مدتی متوجه سردی درونی آن ها می شویم گویی این احساس عشق و محبت را به عنوان نقشی بازی می کنند .

بی ثباتی و ناپایداری در روابط و خلق

یکی از ویژگی های بارز این افراد روابط به شدت بی ثبات و ناپایدار آن هاست . به این صورت که این افراد معمولا در رابطه با خانواده ، فامیل و دوستان ممکن است شدیدا علاقه زیادی به یک فرد پیدا کنند و آن هارا به طور مفرطی آرمانی کنند. اما ناگهان از آن شخص متنفر می شوند و به ناامیدی و سرخوردگی می رسند . آن ها همچنین توانایی ضعیفی در حفظ کردن یک رابطه بلند مدت دارند .

نیاز به بودن با دیگران

هرگونه جدایی یا تغییر در برنامه مورد انتظار آنها ، احساس طردشدگی ، بی ارزشی ، پوچی و انزوا را درآنها ایجاد می کند . این افراد به شدت از احساس تنهایی و رهاشدگی  فراری هستند و همیشه نیاز به بودن با دیگران آنهارا وارد رابطه می کند .

پرخاشگری 

در طی این فرار از تنهایی و کوشش های بی وقفه برای دوری از طرد شدن ممکن است واکنش های شدید و اعمال تکانشی را انجام دهند که به خودشان یا دیگران بسیار لطمه وارد می کند و به طور رفتار خود ویرانگرایانه و یا رفتار انتحاری بروز می کند .

ترس شدید از طردشدگی 

جالب است بدانید این افراد برای جلوگیری از هرگونه الحتمال ترک شدن و دلشکستگی از محرک های مثبت مانند روابط عشقی مثبت و به طور کل هرچیز مثبت دیگری دوری می کنند .

ادم ها یا فرشته اند یا هیولا!

از نظر افراد مبتلا به این اختلال دنیا جای بسیار خطرناکی است . آدم های درون این دنیا یا فرشته هستند و یا هیولا به نوعی یک نگاه صفر و یکی دارند که هیچ حد وسطی را قبول نمی کنند .

رفتار پرخطر

از جمله خصوصیات دیگر این افراد رفتار های پر خطری است که دارند . مثلا پر خوری یا رانندگی بی باک و پرخطر ، همچنین در مواردی هم ممکن است زیاده روی در مصرف مواد مخدر یا مشروبات الکلی برای فرار از مشکلات یا آرام کردن خود دیده شود ، یا حتی پول خرج کردن های بی رویه از جمله رفتار های پرخطر رایج بین آن ها ست .

یکی از ویژگی های مهم این افراد افکار و اقدام های مکرر خودکشی و آسیب رساندن به خود ( مانند بریدن بدن خود با چاقو ) می باشد .

خشم های ناگهانی

خشم بی جا یکی دیگر از ویژگی های این افراد می باشد .  مثلا شرایط خارج از کنترل می تواند این افراد را بسیار خشمگین کند  یا اینکه اگر والدین یا دوستان برای مدت کوتاهی به فرد مبتلا بی اعتنایی کنند این افراد از احساس تنهایی و طرد شدگی بسیار خشمگین می شوند و بسیاری از موارد دیگر به طوری که نسبت به بقیه افراد خشمشان سریع تر فوران میکند وهمچنین بیشتر به موضوعات حتی موضوعات کوچک واکنش نشان می دهند و در کنترل آن دچار مشکل می شوند .

– در کل به طور مکرر اضطراب و عصبانیت غیر قابل کنترلی را تجربه می کنند .

– این افراد در انجام فعالیت ها ی خطرناک نمی توانند رفتار های خود را کنترل کنند .

– به طور کلی برای این افراد مشکل است که بیشتر از یک دوره ی کوتاه از چیزی لذت ببرند  بنابراین به ندرت اوقات خوبی دارند .

– احساس پوچی ، بی ارزشی و بی عشقی از جمله حس هایی ست که همیشه تجربه می کنند .

– این افراد تصویر با ثباتی از خودشان ندارند و اگر به فاصله یک ماه از آن ها درمورد خودشان بپرسید قطعا جواب های متفاوتی در مورد ویژگی های شخصیتی شان ، چیز هایی که دوست دارند و اهدافی که دارند دنبال می کنند ، می دهند .

[irp posts=”3180″ name=”انواع استرس و اختلال های اضطرابی به زبان ساده”]

بی ثباتی هیجانی

افراد داری اختلال شخصیت مرزی هیجان های بی ثباتی دارند . وقایع و اتفاقات به شدت روی شخصت های مرزی اثر می گذارد به این صورت که یک اتفاق کوچک می تواند خلقشان را کاملا از این رو به آن رو کند و این هیجانات حالت ثابتی ندارند یعنی مثلا هربار که غمگین می شوند انگار دفعه اولشان است .

و نکته مهم این که ، باید در نظر داشته باشید که لازم نیست همه ی این نشانه ها را دارا باشید تا به عنوان فرد مبتلا شناخته شوید در صورتیکه بیشتر از ۵ علامت از علایم گفته شده را دارید بهتر است به یک متخصص مراجعه کنید .

به یاد داشته باشید درست است که این نشانه ها  هم برای افراد مبتلا به این اختلال و هم برای اطرافیانش زندگی خیلی دشواری می سازد اما آن ها قادر به کنترل و مدیریتشان نیستند . از طرفی درمان این اختلال بسیار زمان بر است ، بنابراین در کنار درمان حرفه ای نیاز است که اطرافیان حمایت و پشتیبانی خوبی را از فرد مبتلا داشته باشند .

تفکیک اختلال دوقطبی و شخصیت مرزی

در آخر به این نکته توجه کنید که بی ثباتی و نوسان هیجانات این اختلال ممکن است با اختلال دیگری به نام اختلال دوقطبی اشتباه گرفته شود  اما به نکته های زیر توجه کنید:

1. اختلال شخصیت مرزی الگویی ست از تعاملات و پاسخ های نامناسب و نا کارآمد در ارتباط با افراد ومحیط زندگی که از نوجوانی یا زودتر شروع شده اند و هرگز این شخصیت روند مناسب یا کارآمدی را ازابتدا نداشته است و این اختلال جزیی از شخصیت وی محسوب میشود اما در اختلال دو قطبی هیجانات و رفتارهایی که ظاهر می شوند با شخصیت اصلی فرد متفاوت هستند
2. مشکل اصلی اختلال مرزی ، مشکل در نتظیم عاطفه است به این صورت که واکنش های هیجانی شدیدی را به محرک ها نشان می دهند. آن ها به شکل مداومی نشانه های اضطراب ، ناراحتی ، عصبانیت و خشم شدید را تجربه می کنند و این افراد اغلب در کشمکش با این ها هستند و خلقشان به طور ساعتی یا لحظه ای تغییر می کند که البته این تغییرات تحت تاثیر از ناکامی یا واکنش به احساس طرد از سوی دیگران بروز می کند اما در اختلال دو قطبی تغییرات خلقی روزها تا هفته ها طول می کشد و ممکن است دلیل مشخصی نداشته باشند .
3. نکته دیگر اینکه در اختلال شخصیت مرزی هیجانات درحال نوسان خشم، ناراحتی ، احساس تهی بودن و بی ارزشی و اضطراب است و سرخوشی جز آنها نیست در حالیکه در اختلال شخصیت مرزی نوسان هیجان بین ناراحتی و سرخوشی و افکار خودبزرگ بینی ست و خشم و تحریک پذیری درآن جایی ندارد .
4. تکانشگری یعنی همان عدم کنترل رفتار در شخصیت مرزی همیشگی ست و چیزی ست که در طول روز مدام با آن درگیر هستند . اما در اختلال دو قطبی فقط زمانی که فرد در فاز شیدایی و سرخوشی ست آن را تجربه می کند .

اگر سوال و یا ابهامی مد نظرتان است میتوانید در بخش ارسال دیدگاه پایین صفحه آن را با ما در میان بگذارید..

احتمالا این مقالات را دوست داشته باشید:

سه ویژگی اختلال شخصیت خودشیفته اختلال شخصیت هیسترونیک یا نمایشی چیست؟ انواع اختلالات شخصیت: علائم و نشانه ها افسردگی چیست؟ ( علائم و نشانه ها)